2014…. Παρά κάτι

Δεν θυμάμαι ακριβώς τη χρονιά –’87 ή ’88 –θυμάμαι όμως οτι χρώσταγα ακόμα τα μισά μαθήματα στη σχολή και δούλευα σε κεντρικό βιβλιοπωλείο, είχα νοικιάσει ένα διαμέρισμα στη Νεάπολη, σπάνια περνούσα από το πατρικό μου στα νότια. Όταν  με έβγαζε ο δρόμος προς τα κει, χτύπαγα απαραιτήτως μια επίσκεψη στην καφετέρια του Μπιλ του Χοντρού (τον Σκορπιό), όλο κάποιον παλιό φίλο θα πετύχαινα να πιούμε δυο μαλακίες και να πούμε κάμποσες μπύρες (ή κάτι τέτοιο).

Εκείνο το απόγευμα η καφετέρια ήταν ανάστατη –μια φήμη γυρόφερνε τα τραπέζια –«πήραν το Λούη φαντάρο». Άδεια βλέμματα από τους πάνκηδες, βλέπεις, οι Stress ήταν θρύλος στη συνοικία –κάτι πικρόχολοι μαλλιάδες γελάγανε κάτω από τα μούσια τους, «τώρα θα του σπάσουν τον τσαμπουκά»…

«Είχα βγει εξοδούχος, έπινα κάτι μπύρες στην πλατεία Ταχυδρομείου, στη Λάρισα», μου έλεγε ο Λούης τώρα που ξαναβρεθήκαμε με το ντοκυμαντέρ. «Μου την πέσανε εκεί πέρα για να μου πάρουν τις Μάρτενς. Τη γλίτωσα όταν κατάλαβαν οτι ήμουν στους Stress –από τότε πέρασα ζάχαρη στην πόλη, είχαμε στήσει και μια παρέα, παίζαμε αβέρτα το Punk and Disorderly και το 1 και το 2…»

φωτο: Τάκης Σκορδάς

Οι Stress…

φωτο: Τάκης Σκορδάς

 Το συγκρότημα της περιοχής μου, οι πρώτες συναυλίες που είδα όταν ήταν ακόμα τρίο –ο Λούης, ο Κώστας κι ο Γιάννης… Ξύλο στο Δημαρχείο, ξύλο στο Παλαί της Γλυφάδας, ατέλειωτο pogo στην Paranoid, ατέλειωτοι ποδαρόδρομοι ξημερώματα από την Αρετούσα ή τη Σοφίτα, κανιβάλισμα των μαλλιάδων έξω από τη Skylab, καζούρα στις Ταξιαρχίες και στους Vavoura Band… Χαθήκαμε στη συνέχεια, εγώ έμπλεξα με τα φοιτητικά, σύχναζα πλέον μόνο στα Εξάρχεια, εκείνοι ακολούθησαν τη δική τους πορεία μέσα από τις συνοικίες, τα αυτοδιαχειριζόμενα στέκια, τις καταλήψεις –βράδυ στην Πατησίων να προσπαθώ να φτάσω στη Βίλλα Αμαλίας για να τους δω στην επανεμφάνισή τους μετά από χρόνια κι ο δρόμος γεμάτος μπάτσους, πανικός, μποτιλιάρισμα, παιδιά να περπατάνε στα χαμένα, «κάτι θα έγινε», είχα σκεφτεί, ακουγόταν κιόλας οτι ματαιώθηκε η συναυλία –είχα γυρίσει πίσω στην πλατεία νιώθοντας γέρος και χέστης –ήταν το 1999 κι εγώ 35άρης βλέπεις…

Το 1985 έβγαλαν τον «Ήχο της Ανασφάλειας», τον μοναδικό τους μεγάλο δίσκο. Τον πουλάγανε, λέει, οι δικοί τους στις συναυλίες –αλλά το ’85 ήταν άγρια χρονιά, δεν είχα μυαλό να αγοράζω δίσκους, δεν είχα ούτε που να μείνω για την ακρίβεια. Μετά από κάνα δυο χρόνια, πέτυχα το δίσκο στο σπίτι του φίλου μου του Στέργιου και τον μάζεψα γιατί ακουγόταν οτι θα κάνουν ντου οι μπάτσοι να ψάξουν για ενοχοποιητικά στοιχεία –το Στέργιο τον κράταγαν ήδη στην Ασφάλεια επειδή είχε μπουρλοτιάσει ένα Ζητά στην Πανεπιστημίου, έκανε 8 μήνες μέσα… Το δίσκο τού τον φύλαγα στο σπίτι μου μέχρι να βγει αλλά ποτέ δεν μου τον ζήτησε –ήταν σε άλλη φάση όταν τον άφησαν, κάπως χαμένος στο διάστημα κι έτσι. Όταν έφευγα για φαντάρος τον έδωσα το δίσκο σ΄έναν πιτσιρικά πάνκη που τον λέγαμε Τσουλού –όσο ήμουν μέσα έμαθα οτι πέθανε ο Τσουλού, έτσι στο ξεκάρφωτο –τέλος... Θυμάμαι δυο πράγματα από το δίσκο: τη δύναμη, ανάμεικτη με παραμόρφωση, που έβγαινε από τα κακοχαραγμένα αυλάκια του, και το θυμό μου κάθε φορά που έφτανε η βελόνα στη «Γενοκτονία», ξεκίναγε η κιθάρα και αμέσως κοβόταν, έπεφτε κενό (θύμα της λογοκρισίας -είχε πάει άκλαυτο το τραγούδι).

artwork: Τάκης Σκορδάς

Τα κομμάτια του δίσκου τα ήξερα απέξω –τα είχαμε τραγουδήσει σε ένα σωρό συναυλίες. «Είναι Αθήνα η πόλη αυτή/ θυμίζει όμως φυλακή», γκαρίζαμε λες και θέλαμε να γκρεμίσουμε κάναν τοίχο. Φυλακής. «Καθόμουν μια φορά σε μια πλατεία, στο παγκάκι, κι έβλεπα τον κόσμο να περνάει κάνοντας το γύρο –κανένας δεν έμπαινε μέσα στην πλατεία! Γρήγορα όλοι περπατούν/ ώρα δεν έχουν γύρω να κοιτούν/ σκέψεις και γρήγορες ματιές/ βάρος γεμάτες οι καρδιές. Λέω λοιπόν οτι οι πάνκηδες ήταν οι τελευταίοι τεμπέληδες –δεν παρασύρθηκαν από τους τρελούς ρυθμούς της καθημερινότητας», μου εξηγούσε ο Λούης τις προάλλες.

«Κάπου υπάρχει κόλαση», και το όνομά της μακάρι να ήταν μονάχα Λέρος… Ήταν εκείνη η εποχή που, σοκαρισμένοι, διαβάζαμε τα αποτελέσματα της έρευνας κάποιων Σουηδών για τα ελληνικά ψυχιατρεία, βλέπαμε φωτογραφίες με σκελετωμένους, ετοιμοθάνατους δεμένους στα κρεβάτια με αλυσίδες: «τα ηλεκτροσόκ και τα δεσμά και η απανθρωπιά τους/ ψυχίατροι δεσμοφύλακες/ νεκροί άνθρωποι στα κελιά τους». Και το χειρότερο ήταν ότι όλοι γνωρίζαμε άτομα που τα είχαν κλείσει με το ζόρι στα ψυχιατρεία –θες επειδή οι γονείς τους θεωρούσαν αφύσικη τη συμπεριφορά τους, θες λόγω πρέζας…

Τόσα χρόνια –όσες φορές ακούω τον «Περιθωριακό» νομίζω οτι βλέπω τον Κώστα στο απέναντι πεζοδρόμιο, «Περπατώ μονάχος μεσ’ τους δρόμους/ δεν μου καίγεται καρφί γι΄αυτούς τους νόμους», κι ο Κώστας εκεί απέναντι, να περπατάει με τεράστια βήματα και το σταυροκούμπωτο μισάνοιχτο, ν’ αγριοκοιτάζει τους νοικοκυραίους, έτοιμος για φασαρία. «Τι να κάνω, τι να πω και τι να δείξω;/ τη ζωή μου εγώ θα την ζήσω». Έτσι ήταν ο Κώστας τότε. «Δεν ήμασταν αναρχικοί, δεν ήμασταν ενταγμένοι πουθενά –ήμασταν απλά στριμωγμένοι κι αληθινοί, δεν το παίζαμε…», λέει ο Κώστας.

φωτο: Τάκης Σκορδάς

Θυμάμαι, πριν λίγους μήνες, είχε βραδιάσει –γύρναγα σπίτι σκοτωμένος από τη μέρα, δουλειά, τρεχάματα διάφορα –και είχε ένα μποτιλιάρισμα της απελπισίας η Κατεχάκη, σταμάτα-ξεκίνα συνέχεια, λες και πηδάγαμε τα βολάν των αυτοκινήτων μας, ανερμάτιστοι μαλάκες με ξοδεμένες τις ζωές στο περίμενε. Έπαιζαν κάτι σαχλαμάρες στο ραδιόφωνο, το γύρισα στο σιντί, πήρε να ακούγεται το «Άγχος» από μια ξεχασμένη συλλογή που είχα φτιάξει. Ε, λοιπόν ρε φίλε –μου βγήκε ένας αναστεναγμός λες κι αλάφρωσε η ψυχή μου! Αυτό το κομμάτι το γουστάρει πολύ και η κόρη μου γιατί μιλάει για αυτά ακριβώς που νιώθει. «Ήμασταν τότε κάπως έτσι –αγχωμένοι γιατί βλέπαμε οτι δεν θα τη βγάζαμε καθαρή για πολύ ακόμα, θα μας μαντρώνανε με τις υποχρεώσεις, στρατός, δουλειά, οικογένεια…», λέει ο Λούης. «Αυτά που λέγαμε τότε τα καταλαβαίνουν και τα παιδιά σήμερα γιατί έχουν τα ίδια προβλήματα –ξέρεις πόσοι πιτσιρικάδες ακούνε Stress;» προσθέτει ο Νίκος.

Άκου τώρα: «Όταν όλοι οι απελπισμένοι/ βρεθούν μ΄ελπίδες γεμισμένοι/ τότε το όνειρο αυτό/ θα γίνει εφιάλτης τρομερός». Το τραγούδι λέγεται «1984 …Παρά κάτι» γίνονταν τότε όλες αυτές οι κουβέντες (επειδή το 1984 είχε φτάσει) αν ο μελλοντολογικός εφιάλτης του Όργουελ ήταν εκεί ή αν θα έπρεπε να περιμένουμε κι άλλο για να τον φάμε κατακέφαλα. Τα χρόνια πριν το 1984, το 1984 ήταν πρώτο θέμα συζήτησης… Τι κάνουν λοιπόν οι Stress; Στον εφιάλτη του Όργουελ προτάσσουν τον εφιάλτη του δικού μας μέλλοντος –σκέψου: κόσμος απελπισμένος από την κομματική κοροϊδία φασιστοποιείται, κόσμος που έψαχνε το όνειρο στην κατανάλωση βρίσκεται πνιγμένος από τα δάνεια των τραπεζών, κόσμος που πίστεψε οτι οι μισθοί θα ανεβαίνουν στο θεό, οτι τα κέρδη από την πώληση κοπανιστού αέρα θα αυξάνονται στο άπειρο βρέθηκε στον άσσο να κοιτάει το άδειο του πιάτο. Ελλάδα 2013. Ξαναδιάβασε τώρα τους παραπάνω στίχους. Ή αλλιώς, 2014… Παρά κάτι.

Μιλάμε για τα τραγούδια των Stress –για τον «Ήχο της Ανασφάλειας», έτσι; Και μιλάμε γι΄αυτό επειδή ο δίσκος ξαναβγαίνει στις 16 Δεκεμβρίου. Ανανεωμένος, σιδερωμένος, πλυμένος για να φύγουν τα κράτσα-κρούτσα, με τον ορμητικό ήχο του συγκροτήματος να τρέχει απ΄τα αυλάκια. Τα παιδιά έχουν πιάσει κάθε κομμάτι ξεχωριστά κι έχουν κεντήσει –επιτέλους, ακούς το μπάσο του Κώστα να ξεκολλάει τα γούφερ, ακούς τη ντραμς του Νίκου σε ρυθμό πολυβόλου (τι διάολο –μοτεράκι είχε ο άνθρωπος;) και την κιθάρα του Λούη να κόβει λαρύγγια. Βάλε το «Ινδιάνικο»…

φωτο: Τάκης Σκορδάς

Δεν το είχα καταλάβει τόσα χρόνια γιατί τους άκουγα μέσα από κατσαρόλες, σε χώρους με ηχητική λουτροκαμπινέ, από μηχανήματα της πυρκαγιάς -10 λέγανε, 40 παίζανε και 3 πιάναμε εμείς από κάτω. Τώρα που μπορώ να τους ακούσω κανονικά συνειδητοποιώ οτι ο Λούης είναι τρομερά δυνατός κιθαρίστας, ο Γιάννης έχει αυτή την παιδική φωνή που σε ανατριχιάζει με την αμεσότητά της και η rhythm section της μπάντας μοιάζει με καταιγίδα των Τροπικών.

Ο πρώτος «Ήχος της Ανασφάλειας» είναι πλέον συλλεκτικός –μη χολοσκάτε, αφήστε τον στους συλλέκτες. «Πηγαίναμε στο στούντιο με δίσκους των Dead Kennedys μπας και καταλάβουν τι θέλαμε να γράψουμε», λέει ο Λούης. 

artwork: Τάκης Σκορδάς

Ο καινούργιος «Ήχος της Ανασφάλειας» είναι πολύ πιο κοντά σ΄αυτό που ήθελαν να κάνουν τότε. Αν με ρωτήσεις με ποιο συγκρότημα συγγενεύουν οι Stress θα σου πω με τους Stiff Little Fingers χωρίς δεύτερη σκέψη. Νεανική οργή, μουσική «με την πλάτη στον τοίχο», αγνό rock ‘n’ roll ξαναγεννημένο μέσα από τις στάχτες των δεινοσαύρων της ροκ. Το πανκ που μένει απείραχτο από τα χρόνια…

Και η επανακυκλοφορία του δίσκου δεν είναι το μοναδικό καλό νέο –οι Stress ξεκίνησαν τις συναυλίες –πάνε Λάρισα, πάνε Θεσσαλονίκη, τι μένει; Athens burning –τι άλλο;

Μέχρι τότε…

Posted in: Δραστηριότητες εκτός Ασύλου